Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2012

Το καλοκαίρι στο Βελβεντό μυρίζει ροδάκινο


Στο τραπέζι με το Δειπνοσοφιστή

Το καλοκαίρι στο Βελβεντό μυρίζει ροδάκινο. Κάθε του μέρα, από το χάραμα ως το βασίλεμά της, ανεβαίνει, ανοίγει, μεγάλη ευχή πάνω στις ροδακινιές. Ποικιλία ήχων, πανδαισία χρωμάτων, χαρακτηριστικά τοπία ροδακινοχώραφων παραλίμνιων και ημιορεινών συνθέτουν το βελβεντινό καλοκαίρι. Πρωταγωνιστής το ροδάκινο. Ένα από τα θαύματα του θέρους και του ήλιου, με το βελούδινο δέρμα του, τις καμπύλες του, τη ζουμερή του σάρκα, το άρωμά του. Που βάφει ροζ και φούξια θάλασσες με ροδακινιές στον κάμπο την άνοιξη και τον μεθάει με τ’ άρωμά του που ανοίγει στον άνεμο, το καλοκαίρι. Τις μοναδικές αρετές του τις ξετυλίγει στο στόμα μας: γεύση που ισορροπεί ανάμεσα στο γλυκό και στο ξινό, σάρκα λευκή ή κίτρινη, φυλακή του ήλιου.


Πατρίδα του η μακρινή Κίνα. Ταξίδεψε ως την Ελλάδα με τους Έλληνες στρατιώτες του Μ. Αλεξάνδρου κατά την επιστροφή τους από την Ινδία ή από τους Ρωμαίους στρατιώτες στα πρώτα χρόνια της Ρωμαϊκής Κυριαρχίας. Οι Αρχαίοι Κινέζοι λάτρευαν το ροδάκινο που συμβόλιζε γι’ αυτούς την αθανασία. Αποτελούσε πηγή έμπνευσης για ποιητές, ζωγράφους, γλύπτες. Μια ιστορία για το ροδάκινο λέει πως ο Λουδοβίκος 14ος λάτρευε αυτό το φρούτο και ο κηπουρός του για να τον ικανοποιήσει, φύτεψε στις Βερσαλλίες πάνω από τριάντα διαφορετικές ποικιλίες. Την ίδια εκείνη εποχή, σύμφωνα με τον Αλέξανδρο Δουμά, ένας παλιός στρατιωτικός, έπειτα από πολλούς τραυματισμούς, αποσύρθηκε και άρχισε να ασχολείται με την κηπουρική και να αναπτύσσει την καλλιέργεια της ροδακινιάς στο Μοντρέιγ. Όταν άκουσε ότι ο Λουδοβίκος 14ος κυνηγούσε εκεί κοντά, του έστειλε δώδεκα υπέροχα ροδάκινα για το τραπέζι του. Γοητευμένος, ο Λουδοβίκος 14ος θέλησε να δει τα δέντρα που έκαναν τόσο υπέροχους καρπούς και αντάμειψε τον αξιωματικό με ισόβια σύνταξη και με το προνόμιο να παρουσιάζει κάθε χρόνο στις Βερσαλλίες ένα πανέρι γεμάτο από τα ωραιότερα ροδάκινα του Μοντρέιγ. Προικισμένος στις δημόσιες σχέσεις ο αξιωματικός!!!



Στο Βελβεντό, η καλλιέργεια της ροδακινιάς αναφέρεται, για πρώτη φορά, από τον Πουκεβίλ στις αρχές του 18ου αιώνα. Οι παππούδες μας θυμούνται τη ροδακινιά σαν αυτοφυές δέντρο μαζί με τη βερικοκιά (ζερντελιά), την κορομηλιά (τζιρνικιά), τη δαμασκηνιά και την απιδιά (κασλιά). Τα ροδάκινα τα χρησιμοποιούσαν για τη συμπλήρωση της διατροφής τους σα φρέσκα φρούτα ή αποξηραμένα και μαρμελάδες. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν ποικιλίες. Όλα τα δέντρα ήταν σπορόφυτα γνωστά μέχρι σήμερα σαν αγριοροδάκινα. Από τότε το οπωροφόρο αυτό δέντρο πρωταγωνιστεί στην καθημερινότητα των βελβεντινών και ιδιαίτερα το καλοκαίρι που γίνεται η συγκομιδή του. Από το πρωινό ξύπνημα, τα πήγαινε –έλα ανάμεσα στις σειρές των δέντρων, τη δροσιά των χόρτων ξύπνημα της ψυχής στα κοιμισμένα βλέφαρα και στα αχτένιστα τσουλούφια, τη συγκομιδή του καρπού, το αράδιασμα, το διάλειμμα για το ψωμοτύρι συνοδευόμενο από ροδάκινο «ζούλα» στη σκιά της ροδακινιάς που το πρόσφερε, μέχρι την παράδοση στους Συνεταιρισμούς, το κλείσιμο καλής τιμής στις αγορές, την αγωνία για την ξαφνική καλοκαιρινή μπόρα, την κουβέντα στο καφενείο για την ποιότητα της παραγωγής.

Ροδάκινο, καλλιέργεια, φροντίδα, οικονομία, ευημερία, αγωνία, άγχος, καιρικές συνθήκες, συγκομιδή, χαρά.

Αισθάνομαι τυχερός άνθρωπος που σαν παιδί μύρισα, γεύτηκα, έζησα όλες τις χαρές και τις λύπες του κύκλου παραγωγής του αγαπημένου μας καρπού. Μόνο έτσι μπορείς να εκτιμήσεις την αξία των δώρων της φύσης. Νιώθω ευγνωμοσύνη που οι γονείς μας, μας «έβαλαν» μέσα σ’ αυτόν τον κύκλο της φύσης. Που παρακολουθούσαμε μαζί τους το μεγάλωμα του φυτού, που συμμετείχαμε στις εργασίες της καλλιέργειάς του, στο μόχθο, την αγωνία για τις βροχές, τις ζέστες, τους
ρυθμούς των ποτισμάτων, τις ασθένειες. Που μαθαίναμε να ξεχωρίζουμε τις ποικιλίες του καρπού με τα παράξενα και εξωτικά ονόματα: Ελμπέρτες, Μαστοί της Αφροδίτης, Χαλ, Καρντινάλ, Ντίξερεντ, Ρεντ Χάβεν, Φερ Χάβεν, Σαν Κρεστ, Σαν Κλάουντ, Φαγιέτ, Μαρία Μπιάνκα κ. ά. Που νιώθουμε προνομιούχοι αφόταν μάθαμε να κλαδεύουμε, να καταπολεμούμε ασθένειες και σοφότεροι από όταν νιώσαμε πως από ένα μικρό φούξια λουλουδάκι φτάνουμε στο βαθυπράσινο πρώιμο καρπό έως ότου λίγο μετά το τέλος της άνοιξης υποχωρήσει και η τελευταία πρασινάδα και τα βελούδινα φρούτα κοκκινίσουν και μελώσουν. Που μάθαμε να σεβόμαστε το χρόνο, τις εποχές, τις ανάγκες του φυτού και να αντιλαμβανόμαστε και τα ωφέλιμα και τα βλαβερά ενός κήπου – χωραφιού - γης σαν μέρος του ίδιου οικοσυστήματος, του μαγικού παιχνιδιού της ζωής-θανάτου-ζωής.

«..Άλλαζες με τα χέρια σου τις εποχές…»
Το αγαπάμε το ροδάκινο. Έδωσε και δίνει ζωή στον τόπο μας. Η παρουσία του βοήθησε και στην εξέλιξη της καλλιέργειάς του και στην ευημερία των ανθρώπων.
Κάθε καλοκαίρι, στους οπωρώνες, στην καλλιεργημένη φύση, η περιπέτεια φυτών και ανθρώπων δημιουργών, μια διαρκής σύλληψη και γέννα μας προσκαλεί σε μια ανεπανάληπτη γιορτή.
Καλή συγκομιδή Αγαπητοί μας ροδακινοπαραγωγοί.

Υ.Γ.
Ερώτηση: Γιατί πρέπει να τρώω κάθε μέρα ροδάκινο;
Απάντηση: Επειδή είναι έχει λίγες θερμίδες, 52 θερμίδες/100 gr, πολύ νερό 89%, 10% σάκχαρα. Είναι πλούσιο σε Μαγνήσιο, Ασβέστιο, Κάλιο. Επειδή έχει βιταμίνες Α,Β και C. Επειδή διευκολύνει την πέψη, είναι διουρητικό και δίνει φρεσκάδα και ευεξία στον οργανισμό. Επειδή είναι στην εποχή του και είναι προικισμένο μ’ όλα της τα δώρα σε γεύση, άρωμα, θρεπτικά συστατικά!
* «Ιστορική Ανασκόπηση της Ροδακινοκαλλιέργειας στο Βελβεντό» Ι.Α. Χατζηχαρίση
* Επίμονος κηπουρός Σ. Τσιχλιάς

ΟΜΟΤΡΑΠΕΖΟΣ