Αυτή την Κυριακή 30 Απριλίου θα προβληθεί η ταινία "Τα πουλιά"
Η
ταινία «Τα πουλιά» (αγγλ. The Birds) είναι θρίλερ αγωνίας παραγωγής 1963, σε
σκηνοθεσία Άλφρεντ Χίτσκοκ, βασισμένη στο ομώνυμο διήγημα που έγραψε το 1952 η
Δάφνη Ντι Μωριέ.
YΠΟΘΕΣΗ: Η Μέλανι Ντάνιελς (Τίπι Χέντρεν) είναι μια γυναίκα
της καλής κοινωνίας, που έχει μάθει να αποκτά ό,τι θέλει. Όταν συναντά τον
δικηγόρο Μιτς Μπρένερ (Ροντ Τέιλορ) σε ένα μαγαζί με ζώα, εκείνος της σκαρώνει
μια φάρσα την οποία εκείνη αποφασίζει να του ανταποδώσει. Η Μέλανι ταξιδεύει
μια ώρα μακριά από το Σαν Φρανσίσκο, στην Μποντέγκα Μπέι, όπου ο Μιτς περνάει
τα σαββατοκύριακά του σε μια έπαυλη που βρίσκεται στο νησάκι μέσα στον κόλπο
απέναντι από την πόλη, με την μητέρα του Λίντια (Τζέσικα Τάντι) και με τη μικρή
του αδελφή Κάθι (Βερόνικα Κάρτραϊτ). Η άφιξή της στην Μποντέγκα Μπέι,
συνοδεύεται από μια παράξενη αλλαγή στη συμπεριφορά των πουλιών της περιοχής.
Αρχικά ένας γλάρος επιτίθεται στη Μέλανι κι έπειτα η Λίντια βρίσκει έναν
γείτονά της νεκρό από την επίθεση ένος σμήνους πουλιών. Σύντομα σμήνη πουλιών
όλων των ειδών αρχίζουν να επιτίθονται σε όλους τους κατοίκους της περιοχής,
χωρίς καμία αιτία και η επιβίωση αποτελεί τη μοναδική προτεραιότητα…
Η
ταινία «Τα πουλιά» είναι εκείνη που έχει δει τις πιο ποικίλες και
αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες. Σύμφωνα με την ψυχαναλυτική ερμηνεία, η
επιθετικότητα των πουλιών είναι η εικονογράφηση των εντάσεων ανάμεσα στα
πρόσωπα του έργου. Πρόκειται για μια επιθετικότητα μέσα από το Οιδιπόδειο.
Είναι η αντίδραση της μητέρας στην ερωτική σχέση του Μιτς και της Μέλανι που
γεννά την παράλογη αντίδραση των πουλιών. Ωστόσο, ο ίδιος ο σκηνοθέτης της δεν
εξηγεί την ταινία με παραεπιστημονικό ή φιλοσοφικό τρόπο, αφήνοντας στον θεατή
να την αναγνώσει όπως θέλει. Η ταινία «Τα πουλιά» είναι η μοναδική ταινία
φανταστικού στην χιτσκοκική φιλμογραφία.
Ο
Άλφρεντ Χίτσκοκ ήταν από τους σκηνοθέτες που βασάνιζαν σκεπτικά επώδυνα το
θεατή του με στόχο να ενεργοποιηθεί μια σειρά αντανακλαστικών του στη ΣΚΕΨΗ,
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ, ΕΡΜΗΝΕΙΑ, ΕΞΗΓΗΣΗ. Το έργο του, βαθύτατα ψυχολογικό, βυθίζεται στα
σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής και των ανθρώπινων σχέσεων που διαπλέκονται μέσα
σε αυτά. Παράλληλα όμως ο μεγάλος δημιουργός ήταν και λάτρης της ψευδαίσθησης
των θεατών του. Δύσκολα εως ποτέ δεν έδινε λύση αλλά άφηνε το θεατή να χαράξει
το δικό του δρόμο αναζήτησης.
Ακριβώς
το ίδιο συμβαίνει και στα «Πουλιά».
Ο
Κωνσταντίνος Σαμαράς, στο CINE.GR, λέει χαρακτηριστικά: «Μια ταινία για τη
φύση, και για το πόσο σκληρή μπορεί να αποδειχθεί όταν παίζεις μαζί της». Θα
μπορούσε να είναι η ερμηνεία του Alfred Hitchcock για την πιο αινιγματική
δουλειά του, αλλά αυτή η προσέγγιση ίσως είναι απλά μια ΜΕΓΑΛΗ ΜΠΛΟΦΑ.
Τίποτα
δεν είναι ξεκάθαρο σε αυτό το ταξίδι της νεαρής Μέλανι Ντάνιελς στο Μποντέγκα Μπέι,
όπου θα καταφτάσει σαγηνεμένη από τον δικηγόρο Μιτς. Το ζευγάρι των
ερωτο-πουλιών, η επίθεση του γλάρου, η ζηλόφθονη Άννι και η μητέρα της, η
μοιραία σχολική γιορτή ...
Τα
«Πουλιά» είναι ένα όχημα πολλαπλών μεταφορών, που δίνουν στους προφανείς
φροϋδικούς συμβολισμούς μια μεταφυσική-θρησκευτική απόχρωση -ορθά έχει
επισημανθεί, εξάλλου, ότι είναι αδύνατο να αξιολογηθεί αποκομμένο από το
υπόλοιπο χιτσκοκικό οικοδόμημα.
Σε
κάθε περίπτωση, πρόκειται για μια εντελώς ιδιότυπη ταινία καταστροφής, ένα
πρωτόγνωρο (εν έτει 1963 και για τα δεδομένα του «λαϊκού σινεμά») οπτικό σοκ,
που επιτυγχάνεται μέσω μιας συγκλονιστικής στρατηγικής στο μοντάζ.
Το
σενάριο έγραψε ο Έβαν Χάντερ, στον οποίο ο Χίτσκοκ ζήτησε να αναπτύξει
καινούργιους χαρακτήρες και να γράψει υπόθεση, που να είναι διαφορετική από το
μυθιστόρημα της Ντι Μωριέ, κρατώντας ως μοναδικό κοινό στοιχείο τις ανεξήγητες
επιθέσεις των πουλιών του διηγήματος. Η ταινία δε συνοδεύεται από μουσική υπόκρουση,
ο σκηνοθέτης χρησιμοποίησε ηχητικά εφέ σε εναλλαγή με περιόδους σιωπής.
Κοσμογονική
παραβολή πάνω στις έννοιες του χάους και της καταστροφής με οικολογικό άλλοθι,
ή αντίθετα μια ψυχαναλυτική ταινία πάνω στο οιδιπόδειο (η αντίδραση της μητέρας
του Μίτς στη σχέση του με την Μέλανι ενεργοποιεί την επιθετικότητα των
πουλιών); Ίσως και τα δύο. Όποια ερμηνεία και αν διαλέξετε, ένα είναι βέβαιο: «Tα πουλιά», παρά τα πρώιμα ειδικά εφέ που διαθέτουν,
είναι μια ανεπανάληπτη ταινία από το άγριο ζενερίκ των τίτλων μέχρι το
αινιγματικό φινάλε. Μια ταινία που κοπιαρίστηκε άπειρες φορές, χωρίς κανείς να
καταφέρει ποτέ να κάνει κάτι συγκρίσιμο.
(πληροφορίες: Wikipedia, Ιστοσελίδα Κινηματογραφικής Ομάδας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, cinefil.pblogs.gr)
Σκηνοθεσία
– Παραγωγή: Άλφρεντ Χίτσκοκ
Σενάριο:
Έβαν Χάντερ
Ειδικά
Εφέ: Ούγκο Άιρεκς
Πρωταγωνιστούν:
Τίπι Χέντρεν, Ροντ Τέιλορ, Τζέσικα Τάντι
Πρώτη
προβολή: 28/3/1963
Έγχρωμο,
Διάρκεια 119’
