ΟΣΣΑ ΠΡΑΣΙΝΗ ΛΙΟΦΩΤΗ ΝΥΜΦΑΙΑ

Ιούνιος του 2012, καιρός εξαιρετικός, με ατμοσφαιρική διαύγεια και έντονη ηλιοβολή. Προορισμός μας ο Βορειοανατολικός Κίσαβος και το φαράγγι της Καλυψούς.
Ο Κίσαβος, στην παλαιοσλαβική γλώσσα σημαίνει “ο τόπος της βροχής”, είναι ίσως γνωστός απ’ το κλέφτικο τραγούδι που με την απλότητα της έκφρασης αναφέρεται στην έριδα μεταξύ των γειτονικών βουνών (του Κίσαβου και του γερο-Όλυμπου). Ένα τραγούδι, βγαλμένο από την ανυποχώρητη ελληνική ψυχή, που εξυμνεί χωρίς περιστροφές την κλεφτουριά του 1821.
“Ο Όλυμπος και ο Κίσαβος, τα δυο βουνά μαλώνουν,
το πιο να ρίξει τη βροχή, το πιο να ρίξει χιόνι…”
Όσσα είναι το άλλο όνομα του βουνού. Όσα και να πούμε γι’ αυτήν, άμα δεν την επισκεφτείς, δεν την περπατήσεις, δεν την ψάξεις, είναι σίγουρο ότι δεν θα ανακαλύψεις τον κρυμμένο θησαυρό της φύσης: δάση αιωνόβια, νερά, καταρράκτες, φαράγγια, λιόφωτες θέσεις-παρατηρητήρια. Μια καλά κρυμμένη στην καρδιά τους δάσους θέση με πολύτιμη φυσική ομορφιά, είναι και το φαράγγι της Καλυψούς.

 Από το Κόκκινο Νερό (πήρε το όνομα από την πηγή που το χρώμα του νερού κοκκινίζει) και τον περιφερειακό δρόμο πιάσαμε τον δασικό δρόμο που συνεχίζει σε ανηφορικό μονοπάτι. Η βλάστηση πυκνή και τα νερά κελαρύζουν από παντού. Στα παλιά χρόνια υπήρχαν εδώ νεροπρίονα. Τώρα έμειναν μόνο οι αιωνόβιες καστανιές. Το μέρος μοιάζει απομονωμένο και αποτραβηγμένο από τον κόσμο. Σαν το μέρος που έψαχνε για ασφαλές καταφύγιο η ηρωίδα του μυθιστορήματος της Ευγενίας Φακίνου “Η μεγάλη πράσινη”, για να ζήσει τα όνειρά της: “Σε λίγο διαπίστωσε ότι πατούσε σ’ ένα λιθόστρωτο μονοπάτι. Δεξιά κι αριστερά, οι δάφνες κι οι λεβάντες είχαν ξεφύγει απ’ το κανονικό τους μέγεθος κι αναγκασμένες να ζουν στη σκιά των πανύψηλων δέντρων, είχαν ψηλώσει παράλογα προσπαθώντας να βγουν στον ήλιο. Το μονοπάτι οδηγούσε σ’ ένα στρογγυλό κιόσκι”. Από το κασταναριό (= ορεινό κτήμα με καστανιές) στο υψόμετρο των 500 μ. το μονοπάτι μάς οδήγησε μετά από ένα όμορφο περπάτημα 20 λεπτών στον μεγάλο καταρράκτη (75 μ.) του φαραγγιού της Καλυψούς. Πρόκειται για μια εξαιρετική οικολογική διαδρομή, εύκολη για όλο τον κόσμο, που δεν οδηγεί στην κορφή, παρά μόνο στην δροσερή και ανεπανάληπτη φυσική μασχάλη του βουνού. Η Καλυψώ στην ελληνική μυθολογία ήταν η Νύμφη, κόρη του Άτλαντα και της Πλειόνης. Ζούσε απομονωμένη από θεούς και ανθρώπους σε μια σπηλιά μέσα στο δάσος. Και λούζονταν βέβαια στα κρυστάλλινα και πεντακάθαρα κρύα νερά που κατεβαίνουν απ’ τ’ ακροβούνια και τις αλπικές δολίνες. Βρέξαμε το μέτωπο, τα πόδια, φωτογραφηθήκαμε και γεμίσαμε την ψυχή μας με εικόνες απαράμιλλης ομορφιάς. Για την επιστροφή πιάσαμε το δασόδρομο της
Καρίτσας και καταλήξαμε μεσημεριάτικα στην παραλία της Κουτσουπιάς για ένα χαλαρωτικό μπάνιο.
Ο τόπος τούτος, ο βουνίσιος και ο παραθαλάσσιος, μοιάζει με αγκυροβόλιο ανθρώπινων αναζητήσεων και χοροστάσι αυτοθυσίας και αντίστασης. Οι ιστορικές μαρτυρίες το επιβεβαιώνουν. Από το φαράγγι του Ομολίου (Μέγας Λάκκος) λέγεται ότι πέρασε ο Μέγας Αλέξανδρος με το στρατό του. Στο Στόμιο, παλιά ονομασία Τσάγεζι (στα τούρκικα σημαίνει εκβολή ποταμού), κοντά στις εκβολές του Πηνειού, βρίσκεται ο ιστορικός πλάτανος του Χατζηχαμπέζου, στον οποίο ο γιος του Αλή Πασά Βελής κρέμασε τον δημογέροντα του τόπου Αντ. Χατζηχαμπέζο, γιατί αρνήθηκε να παραχωρήσει για τσιφλίκι του την περιοχή. Το Δέλτα του Πηνειού κοντά στο Στόμιο είναι προστατευόμενος υγροβιότοπος του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000. “Όταν διελθόντες της γέφυρας της περαταριάς (Πηνειού) εφθάσαμεν εις το προς την κοιλάδα του Τσάγεζι στόμιον της χαράδρας εύρομεν εκεί οικογένειας Άγγλων περιηγητών, οίτινες εφ’ αμάξης και αυτοί διηθύνοντο προς το Τσάγεζι” (Λυκούδης Εμμανουήλ, πεζογράφος 1849-1925). Στο Τσάγεζι πάλι, διαδραματίζεται και “ο ζητιάνος” του Καρκαβίτσα. Ο Καρκαβίτσας στο έργο του αυτό περιέγραψε με σαφήνεια την αμάθεια, την εξαθλίωση και τις δεισιδαιμονίες του απλού λαού της ελληνικής υπαίθρου καθώς και την εκμετάλλευση των φτωχών χωρικών από τους μεγαλοτσιφλικάδες της Θεσσαλίας: “Ο Πηνειός κατέβαινεν από τα Τέμπη, ανάμεσα στις καταπράσινες και ισκιωμένες όχθες του, θολός και φουσκωμένος. Τον απριλομάρτη το ηλιοπύρι ετίναξεν αρκετά επίβουλα τα φιλήματά του στα βαρυστοιβαγμένα χιόνια των βουνών και καταρράχτες αυτοσχέδιοι εκρεμνίζονταν …κι εχύνονταν πολυώνυμα παρακλάδια στην πολυδαίδαλη κοίτη του”.
Ο Βορειοανατολικός Κίσαβος με τα παραθαλάσσια χωριά του συνδυάζει βουνό και θάλασσα, προσφέρει άφθαστες οικολογικές διαδρομές, παρατήρηση της φύσης, χαλάρωση του σώματος και αποτοξίνωση της ψυχής και γνωριμία-εκπαίδευση στην φυσική μας κληρονομιά. Στον Κίσαβο οι εικόνες της φύσης γεμίζουν απλόχερα την καθημερινότητα των ντόπιων και την ψυχή του ταξιδιώτη!

ΣΙΟΜΟΣ ΚΩΣΤΑΣ