Η Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο (Safer Internet Day) καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Ευρωπαίας Επιτρόπου Βιβιάν Ρέντινγκ και γιορτάζεται κάθε χρόνο το Φεβρουάριο.
Η ημέρα αυτή αποτελεί εφαλτήριο ευαισθητοποίησης μικρών και μεγάλων στα θέματα που αφορούν την ασφαλή και ηθικά σωστή χρήση του Διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και όλων των διαδικαστικών τεχνολογιών που είναι πια κομμάτι της καθημερινότητάς μας.
Για την Ελλάδα, η Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου διοργανώνεται από τη Δράση Saferinternet.gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, που αποτελεί τον Εθνικό Εκπρόσωπο του Δικτύου Insafe.
Το internet έχει διεισδύσει στην καθημερινή μας ζωή και σιγά σιγά επηρεάζει κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα.
H χρήση του υπολογιστή θα πρέπει αναμφίβολα να γίνεται με μεγάλη προσοχή έχοντας στο μυαλό μας μερικές μαγικές λέξεις: υπευθυνότητα, αυτοσυγκράτηση, αυτοπειθαρχία και πάνω απ’ όλα ισορροπία και μέτρο.
Ειδικότερα:
Σκεπτόμαστε πριν επισκεφθούμε κάθε link. Πολλά από τα links που συναντούμε κατά την περιήγησή μας στα social media δεν είναι αυτά που φαίνονται με την πρώτη ματιά, καθώς ενδέχεται να κρύβουν απάτες, ψεύτικες ειδήσεις ή ακατάλληλο περιεχόμενο. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιούμε τις μηχανές αναζήτησης (π.χ. της Google) για να ελέγξουμε την ακεραιότητα του συνδέσμου πριν το πατήσουμε.
Δεν αποκαλύπτουμε προσωπικά μας στοιχεία. Παρά τις ρυθμίσεις ελέγχου απορρήτου, ο έλεγχος του τι συμβαίνει στις ανακοινώσεις μας είναι σχεδόν αδύνατος, με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να τις δουν άνθρωποι που δεν θέλουμε. Για το λόγο αυτό ο έλεγχος των ρυθμίσεων απορρήτου στους λογαριασμούς που διαθέτουμε στα social media θα πρέπει να γίνεται τακτικά , καθώς οι πολιτικές και οι ρυθμίσεις αυτών ενδέχεται να αλλάξουν.
Αποδεχόμαστε με προσοχή τα αιτήματα φιλίας «friend requests». Με το να αποδεχόμαστε «φίλους» που δεν γνωρίζουμε, θέτουμε σε κίνδυνο τη φήμη μας, ωστόσο με προσεχτικό έλεγχο των ρυθμίσεων που αφορούν τους «φίλους των φίλων μας» μπορούμε να προφυλαχθούμε περαιτέρω.
Δεν ανεβάζουμε links ή posts πριν τα ελέγξουμε. Η μετάδοση πληροφοριών και συνδέσμων χωρίς να έχει προηγηθεί η πιστοποίησή τους ενέχει ρίσκο, καθώς υπάρχει κίνδυνος να εξαπατηθούμε και να διαδώσουμε ακατάλληλο ή ακόμα και κακόβουλο περιεχόμενο. Για να προφυλαχθούμε, ελέγχουμε τα posts μας σε αξιόπιστα ειδησεογραφικά sites πριν τα αναρτήσουμε στα social media.
Δικτυωνόμαστε γνωρίζοντας ότι οι πληροφορίες που μοιραζόμαστε στα social media θα συνεχίσουν να υπάρχουν για πάντα. Ακόμη κι αν διαγράψουμε κάποια ανακοίνωση, μπορεί κάποιος να την έχει δει και να την έχει ήδη σώσει. Ιδιαίτερα προσεκτικοί οφείλουμε να είμαστε με το φωτογραφικό υλικό, αφού ο οποιοσδήποτε μπορεί να το αντιγράψει και να το χρησιμοποιήσει με οποιοδήποτε τρόπο επιθυμεί.
Κατά την πλοήγηση στους χώρους του Διαδικτύου είναι καλό να έχουμε υπόψη μας τα παρακάτω:
1. Το Διαδίκτυο είναι κυρίως μια κοινωνία ανθρώπων και κρύβει τους ίδιους κινδύνους που κρύβει κάθε κοινωνία, ιδιαίτερα όταν διευκολύνεται στο έπακρο ο τρόπος επικοινωνίας των ανθρώπων μεταξύ τους. 2. Οι πληροφορίες που παρουσιάζονται στο Διαδίκτυο δεν είναι πάντα έγκυρες. 3. Η κοινοποίηση των προσωπικών στοιχείων του χρήστη (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο, φωτογραφία, κωδικοί πρόσβασης, αριθμός πιστωτικών καρτών, e-mail κ.λπ.) είναι καλό να αποφεύγεται. 4. Η τοποθέτηση του υπολογιστή (εάν είναι δυνατόν) σε κοινόχρηστο χώρο και όχι αποκλειστικά στο παιδικό δωμάτιο, ενθαρρύνει τη χρήση του Διαδικτύου σε οικογενειακό περιβάλλον και βοηθά στην επίβλεψη των ιστοσελίδων τις οποίες επισκέπτονται τα παιδιά. 5. Η καλή επικοινωνία με τα παιδιά είναι απαραίτητη ώστε να ενθαρρύνονται να μιλάνε για αυτούς με τους οποίους επικοινωνούν, ανταλλάσσουν μηνύματα και να ενημερώνουν εάν ποτέ γίνονται θύματα απειλών, εκφοβισμού ή παρενόχλησης οποιασδήποτε μορφής. 6. Η χρήση του υπολογιστή ως μέσου απασχόλησης του παιδιού χωρίς την παρουσία ενηλίκου είναι καλό να αποφεύγεται. Ο υπολογιστής δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως ηλεκτρονική babysitter !!! 7. Η δημιουργία ενός συνόλου από κανόνες χρήσης του Η/Υ αποδεκτών από όλους και η ανάρτησή τους σε εμφανές σημείο δίπλα στον υπολογιστή συντελεί στην προστασία όλων των χρηστών. 8. Στη διεύθυνση http://www.safeline.gr/ έχουμε ίσως τη μοναδική ελληνική ανοικτή γραμμή για καταγγελία παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο. Μη διστάσετε να τη χρησιμοποιήσετε.
Συμβουλές γονέων για την ασφαλή πλοήγηση των παιδιών στο διαδίκτυο
* Επιδιώξτε το σερφάρισμα στο διαδίκτυο να γίνει οικογενειακή δραστηριότητα.
* Συζητήστε με τα παιδιά σας τι μπορούν και τι δε μπορούν να κάνουν στο διαδίκτυο. Να είστε λογικοί σε αυτό προσπαθώντας να καταλάβετε τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και την περιέργεια των παιδιών σας. Τονίστε τους κινδύνους περιήγησης στο διαδίκτυο, ώστε τα παιδιά να μπορούν να τους αντιληφθούν.
* Τοποθετήστε τον Η/Υ σε ένα κεντρικό σημείο του σπιτιού, όχι στο παιδικό δωμάτιο.
*Ορίστε λογικά χρονικά περιθώρια χρήσης του Διαδικτύου προσπαθώντας να αντισταθμίζεται ο χρόνος που περνά το παιδί στο διαδίκτυο με το χρόνο που διαθέτει στις σχολικές υποχρεώσεις καθώς και σε δραστηριότητες αθλητικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα.
* Περιστασιακά ελέγχετε τις ιστοσελίδες στις οποίες περιηγήθηκαν τα παιδιά σας. bullet Να έχετε στο μυαλό σας το ενδεχόμενο ότι τα παιδιά μπορεί να έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο από σπίτια φίλων, βιβλιοθήκες, internet cafe, ακόμη και από το σχολείο τους.
* Να ενθαρρύνετε τα παιδιά να μοιράζονται μαζί σας προβλήματα που μπορούν να αντιμετωπίσουν κατά την περιήγησή τους στο Διαδίκτυο
* Ανακαλύψτε δικτυότοπους με ενημερωτικό, εκπαιδευτικό, ψυχαγωγικό περιεχόμενο που να ανταποκρίνονται στην ηλικία των παιδιών.
* Αν τα παιδιά σας ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 5-8 ετών, καλό θα ήταν να τα συντροφεύετε στην πλοήγησή τους. bullet Αν το παιδί ασχολείται με δραστηριότητες του Ίντερνετ που σας φαίνονται ακατάλληλες, συζητήστε μαζί του, προτείνοντας εναλλακτικές λύσεις. Η απαγόρευση είναι συχνά η χειρότερη λύση.
